Кәсіпорын 1920 жылдары Қазан төңкерісінен соң мемлекет меншігіне өтті. Одан кейін ғалым Қ.Сәтпаевтың Жезқазған кенішін зерттеу мен барлаудың маңызы туралы «Қарсақпай ауданы және оның келешегі» атты еңбегі  жарияланды. Ғалым жетекшілік еткен геологтар ұжымы 1931 жылдың соңында Жезқазғанда аса ірі мыс қоры барын нақтылады. 1928 жылы Жезқазған кенішінен алынған ең алғашқы қара мыс балқытылды. Осылайша қазақ даласындағы кен қазу жұмысы ерекше қарқын алып, әлемдік биржаға шыға бастады.

Осы орайда әлемдегі ең қауіпті 8 мамандықтың қатарына енетін шахтерлердің еңбегі ерекше. Олар жер астындағы пайдалы қазбаларды өндіріп қана қоймай, ел экономикасының қарыштап дамуына айтарлықтай үлес қосуда. Біз мереке қарсаңында шахтершінің бір күндік жұмысымен танысу үшін Жезқазған өңіріндегі «Kazakhmys Maintenance Services» кен-шахталық жабдықтарды жөндеу және сервистік қызмет көрсету департаментінде жұмыс

істейтін Мейрамбек Орналыұлымен тілдестік.

‒ Шахтада 10 жылдан бері еңбек етіп келемін. Сәтбаев қаласына қоныс аударғалы жер асты жұмысымен етене таныспын, ал өзім Арал ауданында дүниеге келгенмін. Таңертең сағат 06.40-та шахтаға қарай автобус жол тартады. Сол үшін 07.00- ге дейін  шахта алдында жиналып үлгеру қажет. Ал тура 08.00-де фонарик пен түскі асымызды алып шахтаға түсеміз. Жер астындағы 220 метр горизонтқа күніне арнайы көтерме (клеть) арқылы 30 адам ғана түседі. Солай  шахтаға таңертеңгі сағат 08. 00-де кіргеннен 14.30-да бір-ақ шығамыз. Шахтаға ең алғаш келген уақытта құлағым бітеліп қалған сәттер болып тұратын, себебі жер астының қысымы айтарлықтай  жоғары.

Қазір жаңадан шыққан техника түрі көп, бұрын бәрі қол еңбегі арқылы атқарылатын болса, қазір шахта жұмысы автоматты түрде басқарылады. Оған қоса жер жұмыстары үшін Atlastcopco компаниясының құрал-жабдықтары пайдаланылады. Жер астында ең алдымен бұрғылау, кен қазу жұмыстары жүргізіледі, одан соң тесілген жерлерді дәрімен оқтап, ата бастайды. Құлаған рудаларды арнайы техникалар арқылы  тасып, жүк тасығыш машинасына тиейді. Содан соң кен скип арқылы жоғары шығарылады, ‒ дейді шахтер.