Қымызға қатысты деректер

* Кез келген сүттегі ең бағалы зат – ақуыз. Бие сүтінде ол 1,8-2 пайыз болады. Қымызда шамамен 1,3-2 пайыз май бар. Бұл сиыр сүтінен екі есе кем. Қымызбен емделгенде қан құрамындағы гемоглобин эритроцит көбейеді, тамырдың соғуы жиілеп, қан айналымы жылдамдап, жүрек соғысы жақсарады.

* Башқұртстандағы қымызбен емдеу орталығында  өкпе туберкулезіне шалдыққан орыс жазушысы Лев Толстойда емделеді. Қымыз ішіп денсаулығы жақсарғанын ұққан жазушы қымыздың шипалы сусын екенін мойындады. Кей шығармаларында қымыз жайлы әңгіме өрбітіп, естеліктерін жазады.

*  Жылқы ауыр жұмысқа жегілген сайын сүтті көп береді екен. Мұғалжар жылқыларынан тәуліктік есеппен 20 литр саумал алуға болады.
     *Ертеректе қазақтар тәулігіне 15 литр қымыз ішкен. Мәселен, Сырым батырдың асында бес мың шелек қымыз ішілді деген дерек бар.
        * Қымызбен емдеу орталықталығын алғаш 1858 жылы Самара аумағында Нестор Постников деген дәрігер алғаш ашқан. Оған бір мезетте 100 адам қаралған.

* Ботай заманындағы ескерткіштерге жүргізілген зерттеу нәтижесінде ғалымдар қыш құмыралардың ішінде бие сүтінің қалдықтары сақталғанын анықтаған. 2009 жылы да осындай зерттеу барысында ағылшын ғалымдары өздері тапқан бие сүтінің қазіргі уақытта сол қалпында Орта Азияда өндірілетін біліп таң қалған.     
* Кезінде грек тарихшысы Геродот скифтердің бие сүтінен сусын ашытатынын айта келіп, олардың сүт консервілеу құпиясын мұқият сақтайтынын, ол құпияны ешкімге айтпайтынын жазған.