Судан келер қауіп сейілді
Қыстыгүні мұз ерісе, жылғалардан су ақса болды, қай өзен арнасынан тасиды, қай бөгет бұзылады екен деп бейғам жұрттың берекесі қаша бастайтыны бар. Сыр өңірінің тұрғындарында Сырдария өзеніндегі мұз қауіп төндіре ме деген қорқыныш болатыны жасырын емес. Себебі үрейдің жайдан-жай шықпайтыны да белгілі. Өткен аптада Сырдария өзенінде мұз кептелістері салдарынан су деңгейі көтеріліп, Сырдария өзенінің ескі арнасы толып, «ПМК-29» саяжайының ішкі каналына көп мөлшерде су кетіп, 9 тұрғын жайдың ауласына су жайылған. Дегенмен, облыстық жұмылдыру басқармасының басшысы Серік Сермағанбетов БАҚ өкілдеріне мән-жайды түсіндіріп, дария бойындағы қауіптің азайғанын мәлімдеді,және атқарылған жұмысқа тоқталып, өзен бойында тәулік бойы кезекшілік бекітіліп, қажетті қауіпсіздік шаралары қабылданғанын жеткізді.– Саяжай массивінде барлығы 76 үй бар, оның 37-сі жыл бойы пайдаланылады. Қазіргі кезде су тасқынының алдын алу шаралары аясында тұрғындар қауіпсіз аймаққа көшірілді. Сондай-ақ, ұзындығы 100 метрге жуық арнаның қорғау дамбаларын бекіту мақсатында 8 техника және 15 адам жұмылдырылып, 22 жауапты ұйымның тәулік бойы кезекшілігі бекітілді. Қазіргі таңда аймақта жағдай қалыпты және тұрақты бақылау жүргізілуде, – деді Серік Сермағанбетов.
Қолда бар мәліметке сүйенсек, 30 желтоқсандағы жағдай бойынша Қызылорда облысында өзеннен түскен су көлемі 640 м3/сек құрайды. Қызылорда су торабына түскен су көлемі 530 м3/сек солтүстік аудандарда ауа температурасының төмендеуіне байланысты Сырдария өзенінде мұз қатты, ал оңтүстік аудандарда мұз пайда болу жағдайлары анықталмаған. Облыс аймағындағы жағалау бойында қорғау дамбаларының 96 қауіпті учаскесін белгіленіп, жөндеу және қалпына келтіру жұмыстары жүргізілді. Мұнан бөлек, Сырдария жағалауы 56 су басу қаупі бар аймаққа бөлініп, құрамында 459 арнайы техника және 1957 адамы бар 172 жауапты мекеме бекітілді. Су тасқыны кезінде тұрғындарды эвакуациялау үшін 83 жинақталған эвакуациялық және 104 қабылдау бекеті дайындалды. Сондай-ақ, облыс бойынша 148 тонна жанар-жағармай, 284200 дана қап, 10400 қамыс, 3800 пашын, 3600 дана қарабура және өзге де қажетті материал мен құрал әзірленді.
«ПМК-29» саяжайы өзен арнасындағы су деңгейі жоғарылау кезеңдерінде су жайылатын аймақ болғандықтан тұрғындарға алдын-ала ескерту жасалған. Дегенмен, 28 желтоқсан күні Қызылорда қаласы маңындағы Прудхоз елді мекеніндегі Кентай жайылымының су басу аумағында 2 адам масаң күйде қараңғыда адасып, мұз астына түскен. Өкінішке қарай, бір адам қайтыс болған.
Дарияның маңайында тұратын жұрт қауіптің беті қайтқанша алыстағы туыстарының үйін жағалауды әдетке айналдырғалы қашан. Бүгінде су алу қаупі бар аймақтың тұрғындарына көмек көрсетіліп, басқа аймаққа көшірілді.
Мөлдір САБЫРЖАН
