ЖЫЛДЫҢ ЖАҢА ЕСІМДЕРІ
Тәуелсіздік жылдары біртуар перзенттердің есімі жария заманмен бірге шолпан жұлдыздай жарқырады. Жаңа есімдер тарихты қайта жандандырды. Алысқа бармай-ақ кешегі тауық жылын алайық. Бір жыл, бір қарағанда, көзді ашып-жұмғандай ғана уақыт. Ал осы бір жыл ішінде өткен өзгерісті, тарихқа енген жаңа есімді саралап көрсек, бір жыл бір ғасырдың жүгін көтерерліктей екеніне көз жетеді.
Елбасы «Болашаққа бағдар: рухани жаңғыру» мақаласында жастардың үлгі алуына, заманауи Қазақстанның келбетін танытуға мүмкіндік беретін «100 жаңа есім» жобасын ұсынды. Жоба жайында Елбасы «Жастар өмірге шынайы көзбен қарап, өз тағдырына өздері иелік ете алатын азамат болу үшін оларға үлгі ұсынуымыз керек» – деді. Заманауи Қазақстанның келбетін танытуға мүмкіндік беретін «Жаңа есім» жобасы өзінің батыры мен ақынын көрсеткісі келетін халық тарапынан қолдау тауып, үздік тұлғамен қатар, әрбір облыстың, ауданның, тіпті мектеп ұжымының үздік тұлғаларын қамтыды. Онлайн дауыс беру нәтижесінде «102 жаңа есім» анықталып, онда төрт жерлесіміз үздіктер қатарынан табылып, топ жарды. Атап айтар болсақ, Александр Николаевич – будандастыру мәселесін зерттеуші ғалым, ауылшаруашылығы ғылымдарының докторы, Қазақ күріш ғылыми-зерттеу институтының бас ғылыми қызметкері. Ол күріш сортын будандастырудың тиімділігін арттыратын тың әдісті ұсынды. Сондай-ақ, будандастырылған күріштің 100-ге жуық сортын ТМД, Еуропа және Азияның күріш егетін 28 елі тәжірибеде қолдануда. Оның ауылшаруашылығы ғылымындағы көп жылдық ерен еңбегі бағаланып, «100 жаңа есім» жобасының жеңімпазы атанды. Жыл үздігі қатарынан табылған келесі жерлесіміз – Болатбек Баймаханов. Ол – медицина ғылымдарының докторы, профессор, хирург, А.Сызғанов атындағы Ұлттық ғылыми хирургиялық орталығының басқарма төрағасы. Мыңнан іріктеліп, озық шыққан – Сымбат Әбдрахманова. Оның жетістігі, еңбегі жастарға үлгі. Себебі, Сымбат Нұртазақызы балаларға арналған қазақ тілінде мультфильм құрастырған жас маман, аудармашы, психолог. Қазақтың ұлттық спортының жұлдызы, тоғызқұмалақтан әлемнің 7 дүркін жеңімпазы 27 жастағы – Әсел Далиева тоғызқұмалақты тоғыз жасында ойнап, еліміздің ең жас спорт шебері атанды. Жиырма жасына дейін жастар арасында республикалық тоғызқұмалақ жарысының 6 дүркін жеңімпазы, ал ересектер арасындағы республикалық додада 11 мәрте чемпион атанып, көптеген халықарлық жарыстарда жеңіс тұғырынан көрініп, ел абыройын әлемдік деңгейде асқақтатып келеді.
Осындай ел мерейін үстем еткен жеңімпазды Елбасы арнайы қабылдап, құрметке бөледі.
Соңғы жылда аймақта спорт саласында тың серпін бар. Мәселен, Сыр спорты тарихында осы уақытқа дейін бокстан әлем біріншілігінде ел қоржынына жүлде салған боксшы болмаған. Бірақ бұл жағдайды Қамшыбек Қоңқабаев түбегейлі өзгертті. Ол Германияның Гамбург қаласында өткен Әлем чемпионатында 91 келіден жоғары салмақ дәрежесінде сынға түсіп, күміс жүлдені қанжығасына байлады. Елбасы Сыр өңіріне сапарында Қамшыбек Қоңқабаевтың арқасынан қағып, байрақты бәсекеде алтын олжалауға жігерлендірді.
Ал мәнерлеп сырғанаудан Элизабет Тұрсынбаева “Жылдың үздік жас спортшысы” атанды. «Жыл үздігі» атану үшін Элизабет ынта-жігерін салып, жуырда Минскіде өткен халықаралық «ICE STAR» турнирінде бірінші орынды иеленсе, 5-19 қарашада Франциядағы Гран-При жарысында екі бағдарлама бойынша 200 ұпаймен рекордтық көрсеткішке қол жеткізді. Шахматшы қыздарымыз Румынияның Яссы қаласында өткен оқушылар арасындағы шахматтан әлем чемпионатында Әсел Серікбай 8,5 ұпай жинап, әлем чемпионы атанса, Назерке Нұрғали 7,5 ұпай жинап, күміс жүлдені еншіледі. Бұл тек спорттағы жеңісіміз. Ауылшаруашылығы саласында да ауыз толтырып айтарлықтай жетістігіміз бар. Мәселен, Елбасы Астана төрінде үздiк кәсiпорынға «Алтын сапа» сыйлығын табыстады. Онда «Абзал және К» толық серіктестігі «Алтын сапа» сыйлығының «Азық-түлік және ауылшаруашылық өнімін шығаратын үздік кәсіпорын» номинациясын иеленді. Ауылшаруашылығы, оның ішінде еліміздің күріш индустриясын дамытуға сүбелі үлес қосқан «Абзал және К» толық серіктестігі республика бойынша күріш өндірісі үздіктерінің үштігінде. Бүгінде компания «Янтарь», «Лидер», «Анаит», «Фаворит» ақ күріштерін, «Камолино» сынды күріш жармасын түр-түрімен өндіреді. Өнімге сұраныс та жоғары. Мәселен, Сырдың ақмаржаны Ресей, Әзірбайжан, Украина, Түркіменстан, Өзбекстан, Тәжікстан нарығында көш бастап тұр.
Мінеки, қай салада да намысты қолдан бермеген Сыр елінің толайым жетістігі мол. Ең алғаш тәуелсіздіктің шамшырағы жағылған күннен бастап Елбасымыз дағдарыстан күйзелген халықтың жағдайын жақсарту мен елдің экономикасын дамытудың жолын қарастырды. Ендігі кезек – рухани жаңғыру тұсында даңқты тұлғалардың есімін ұлықтап, жастарға үлгі ету. Тамырсыз ештеңенің өсіп-өнбейтіні, мәуелеп жеміс бермейтіні белгілі. Тексізден текті баланың тумайтыны да заңдылық. Ендеше талантымен, еңбегімен дараланған дарабоз тұлғалармен мақтана да, марқая да білейік.
Айгүл ҚАРЖАУБАЙҚЫЗЫ